GENİZ ETİ
İçindekiler
Geniz Eti Nedir?
Geniz eti (veya diğer adıyla adenoid); burun boşluğunun arkasında nazofarenks diye adlandırılan bölgede yer alan özel bir lenfoid dokudur. Geniz eti, bağışıklık sisteminin önemli elemanların arasında olan lenfosit denilen savunma hücrelerini içerir. Geniz eti hücresel olarak bademciklerle aynı özelliklere sahiptir. Fakat geniz etinin yapısı bademciklerin yapısından oldukça farklıdır. Geniz eti doğumda oluşur ve 8 yaşına kadar bademcikle birlikte büyümeye devam eder. Bu yaştan itibaren küçülmeye başlayan doku, yetişkinlik döneminde oldukça küçülmüş hale gelir.
Geniz Etinin İşlevi Nedir?
Geniz eti lenfoid bir dokudur. Burun ve ağız boşluğunda benzer özellikte altı adet lenfoid doku bulunur. Waldeyer halkası olarak adlandırılan bu altı doku; dış ortamdan vücuda temel giriş noktaları olan burun ve ağız bölgelerini yabancı maddelerden ve mikroorganizmalardan korumakla görevlidir. Waldeyer halkası; geniz eti, iki bademcik, iki adet östaki borusunun girişinde bulunan tubal tonsil ve bir adet dil kökünde bulunur lingual tonsilden oluşturur. Oluşan bu lenf dokuları, üst solunum ve sindirim yolları ile kendine yol bulan bakteri, virüs ve alerjenlere karşı vücudun savunma mekanizmasını güçlendirmektedirler.
Geniz Eti Rahatsızlıkları Nedir?
Sağlıklı her bireyde bulunan geniz eti, vücuda ağız ve burun yolu ile girecek olan zararlı mikroorganizmalara karşı koruyucu bir yapıya sahiptir. Geniz eti normal boyutunda iken, hiçbir şikâyete yol açmadan savunma görevini yapmaktadır. Geniz etinin normal boyutlarının üstünde meydana gelebilecek büyümelere bağlı olarak bir takım rahatsızlıklar ve şikâyetler ortaya çıkar. Geniz eti hastalığı tedavi edilmediği takdirde kalp rahatsızlıklarına, gelişmede geriliğe, uyku apnesi gibi rahatsızlıklara yol açmaktadır.
Geniz Eti Rahatsızlıklarının Belirtileri Nelerdir?
Geniz etinin büyümesi halinde birçok belirti ile karşılaşılabilir. Burundan nefes alırken güçlük çekmek, sürekli olarak ağızdan nefes almak, genizden konuşmak, nefes alırken değişik seslerin çıkması, uyku esnasında horlama, uyku esnasında birkaç saniyeliğine nefesi tutma, burunda sürekli olarak akıntı olması, orta kulak iltihabı ve ağız kokusu en belirgin belirtilerdir.
Geniz Eti Rahatsızlıklarının Tedavi Yöntemleri Nedir?
İltihaplı olan geniz eti ilk olarak antibiyotik ile tedavi edilir. Eğer geniz etinde bir iltihap bulunmuyor ise, doktor bir süre gözlem altında kalmasını önerebilir. Özellikle çocuklarda geniz etinin belirli bir oranda büyümesi normaldir. İlerleyen zamanda geniz eti kendiliğinden küçülebilir. İltihaplı olmayan geniz eti için belirli bir süre beklenilmektedir.
Tuzlu su geniz eti rahatsızlıklarında hastayı belirli bir süre rahatlatmak için kullanılan palyatif bir tedavi çeşididir. Burnun ve genzin yıkanmasıyla, burun ve genizdeki salgıların temizlenmesi sağlanır. Kortizon içeren burun spreylerinin kullanılması ile geniz eti büyüklüğünde en çok %10 kadar bir küçülme meydana gelir. Küçük bir oranda da olsa bazı rahatsızlıklarda burun tıkanıklığında azalmaya neden olabilir. Fakat burun spreyinin kullanılması kesildiği zaman geniz etindeki büyüme tekrar devam etmeye başlar. Bunun için doktorunuzun önermiş olduğu tedavi yöntemi oldukça önemlidir.
Geniz Eti Ameliyatlarının Olumsuz Etkisi Var Mıdır?
Geniz eti şikâyetleri genel olarak 1 ya da 2 yaşında ortaya çıkar. Çocuklarda sıklıkla görülen ve tekrarlanan geniz eti büyümesi ya da iltihaplanmalarında ameliyat ile alınması önerilir. Geniz etinin ameliyat ile alınması vücut fonksiyonları açısından büyük bir kayıp değildir. Yani çocuklarınızda bulunan geniz etini aldırdığınız zaman çocuklarınız daha sık rahatsızlanmazlar. Çocuğunuzda geniz eti rahatsızlığı bulunuyor ise kesin olarak doktorunuzun tavsiyesine uymanız gerekir. Çünkü geniz eti büyümesi çocukların gelişmesini geriletebilir.
Hepinize sağlıklı günler dilerim…
Op. Dr. İbrahim YAZICI
Kulak Buru Boğaz Hastalıkları Uzmanı
Yazar Hakkında
